HAYVANLAR İNTİHAR EDER Mİ?
HAYVANLAR İNTİHAR EDER Mİ?
İntihar olgusu ele alındığında ister istemez
hayvanlarda da davranışa rastlanıp rastlanmadığı
sorusu akla gelmektedir. Eğer hayvanlarda da intihar
olayları varsa, konu insanın düşünsel alanından çıkıp,
sadece içgüdülerden etkileniyor diyebiliriz. Bu
durumda ise insanın psikolojik yapısının ve tolumsal
faktörlerin etkisiniyok saymak gerekecektir.
Eskiden beri anlatılan hikayelerde, sahibi ölen atların
geri dönmeyerek ölmeleri; küçük sahipleri yatılı okula
giden köpeklerin yemek yememeleri; karnı acıkan
pelıkan yavrularına annelerinin, kendi kalbinden kan
vererek onları beslemeleri vb. olaylar
anlatılagelmektedir.
Günümüzde birçok gazete haberinde kıyıya vurarak
ölen balina sürüleri, denize giderek boğulan geyik
sürüleri gibi konular işlenmektedir. Hatta, E. Dewey’e
göre “Norveç kır fareleri her 3.9 yılda bir, düzenli
olarak denize üşüşür ve kendilerini yokederler”. Fakat
bu tür haberler veya iddialar bu olayların nedenine hiç
değinmezler.
H. Schaefer, “Bir Fare İntihar Edebilir mi?” adlı
makalesinde hayvanların gerçekten intihar edip
edemeyeceğini araştırmış ve bazı sonuçlar elde
etmiştir.
Schaefer, deney kutusunda yaptığı gözlemlerde
fareleri kullanmıştır. Üzerinde durduğu ilk konu, bir
hayvanın ölümcül ve ölümcül olmayan ortamları ayırıp
ayıramadığıdır. Eğer bir hayvan, kendine ölüm
getirecek ve getirmeyecek iki ortama sahipse, ölüm
getirenini seçmez. Bu da, iki ortamı ayırabildiğini
gösterir. Gerçekten de, ördek yavruları uçarken
yanlarından geçen yabankazına aldırış bile etmezler,
oysa bir şahin gördüklerinde hemen önlem almaya
çalışırlar. Tüm bunlar içgüdüsel davranışlardır. Oysa
ölüme ilişkin hiçbir bilgisi olmaksızın, ölümün
anlamını bilmeksizin hiçbir organizma intihar
girişimde bulunmaz. Bir hayvan ölümcül olan çevreyi
sezebilmesine rağmen ölüm hakkında hiçbir bilgisi
yoktur. Ölüme bir anlam veremez. Bu, sadece insana
özgü düşünsel bir faaliyettir.
Schaefer sonuçta, insanlar tarafından gerçekleştirilen
intiharın dahi bir kapsamlı tanımı olmadığından,
hayvanlarda da böyle bir şeyin olup olamayacağı
konusunda birşey söylenemeyeceğini
vurgulamaktadır.
Hayvanların intihar etmesi konusunda peşin hükümler
vererek gerçeği saptırmak yerine, gelecekte bu
konuda daha kapsamlı araştırmaların yapılmasını
dilemek daha doğru olacaktır. Şunu da belirtmelidir
ki, insanlardaki intiharların açıklanması, hayvanlarda
da bu konuya belirli bir açıklık kazandıracaktır.
